Algemene leveringsvoorwaarden voor de metaal- en elektrotechnische industrie


05-01-1970


Algemene leveringsvoorwaarden voor de metaal- en elektrotechnische industrie
Gedeponeerd ter Griffie van de Arrondissements Rechtbank te 's-Gravenhage op 5 januari 1970
UITGEGEVEN DOOR DE FEDERATIE METAAL- EN E L E CT R OTE C H N I S C H E INDUSTRIE
Nassaulaan 25, *s-Gravenhage

Art. I Algemeen
Wanneer deze Algemene Leveringsvoorwaarden deel uitma- ken van aanbiedingen tot en overeenkomsten inzake het ver- richten van leveringen en/of diensten door de opdrachtnemer, zijn alle bepaiingen van deze voorwaarden tussen partijen van kracht, voor zover niet door beide hiervan uitdrukkelijk en schriftelijk is afgeweken. Een verwijzing door de opdrachtgever naar eigen inkoop-, aanbestedings- of andere voorwaarden wordt door de opdrachtnemer niet aanvaard.
in deze leveringsvoorwaarden wordt mede verstaan onder: — opdrachtnemer: een ieder, die in zijn aanbieo'ing naar deze leveringsvoorwaarden verwijst;
- opdrachtgever: degeen, tot wie de vorengenoemde aanbieding is gericht.
Art. ! Aanbieding
1 Elke van de opdrachtnemer uitgegane aanbieding is vrij-blijvend.
*. Elke aanbieding is, tenzij uitdrukkelijk anders is vermeld, gebaseerd op uitvoering onder normale omstandigheden en gedurende normale werkuren.
Art. Ill Overt, 'ikomst
1 Indien de overeenkomst schrifleiijk wordt aangegaan, komt deze tot stand op de dag van ondertekening van het contract door de opdrachtnemer, onderscheidenlijk op de dag van ver- zending van de schriftelijke opdrachtbevestiging door de op drachtnemer.
2 In de overeenkomst is de bevoegdheid van de opdracht nemer begrepen om door hem verricht meerwerk afzonderlijk in rekening te brengen, zodra het daarvoor in rekening te brengen bedrag hem bekend is. Als meerwerk wordt beschouwd al hetgeen door de opdrachtnemer tijdens de uitvoering van de overeenkomst boven de in het contract of de opdrachtbevesti ging uitdrukkelijk vastgelegde hoeveelheden wordt geieverd en/of aangebracht dan wel door hem boven de in het contract of de opdrachtbevestiging uitdrukkelijk vastgelegde werkzaam- heden wordt gepresteerd.
De toepasselijkheid van het in art. 1646 van het Burgerlijk Wet-boek bepaalde wordt uitdrukkelijk uitgesloten.
3 Mondeiinge toezeggingen door en afspraken met onderge- schikten van de opdrachtnemer binden de opdrachtnemer niet dan nadat en voor zover zij door hem schriftelijk zijn bevestigd.

Art. IV Prijs
1 De door de opdrachtnemer opgegeven prijzen zijn gebaseerd op levering af-fabriek, waaronder wordt verstaan levering gereed ter verzending op het fabrieksterrein van de opdrachtnemer.
2 Indien na de datum van aanbieding een of meer der kost- prijsfactoren een verhoging ondergaan - ook al geschiedt dit ingevolge voorzienbare omstandigheden -, is de opdrachtnemer gerechtigd de overeengekomen prijs dienovereenkomstig te verhogen.
3 Voor de berekening van meerwerk zijn de in het 1e en 2e lid van dit artikel gegeven regels van overeenkomstige toe- passing.
4 Kostenbegrotingen en plannen worden, tenzij anders is over eengekomen, niet afzonderlijk in rekening gebracht.
Indien de opdrachtnemer bij eventuele nabestellingen nieuwe tekeningen, berekeningen, beschrijvingen, modelien of gereed-schappen e.d. moet maken, worden daarvoor kosten in rekening gebracht.
5 De emballage is niet in de prijs begrepen en wordt afzon derlijk in rekening gebracht. Voor emballage, die binnen een maand na verzending van de daarin verpakte goederen door de opdrachtnemer vrachtvrij wordt terugontvangen, wordt 2/3 van de daarvoor gefactureerde prijs vergoed, mits bedoeide emballage bij aankomst aan de fabriek van de opdrachtnemer in goede staat verkeert. Karton en soortgelijk emballage-mate- riaal wordt niet teruggenomen.
6 Kosten van in- en uitlading en van vervoer van de ir de overeenkomst begrepen goederen en van door de opdr ht- gever ter beschikking gestelde modelien en gereedsch;••..,.en zijn niet in de prijs begrepen en worden afzonderlijk in rekening gebracht; te dier zake doc de opdrachtnemer betaalde kos:en worden beschouwd als v -schot ten laste van de opdracht gever.
7 Indien de opdrachtnemer heeft aangenomen de goederen te monteren. is de prijs berekend inclusief montage en bedrijfs- vaardig opleveren van de goederen op de plaats, in de aan bieding genoemd, en inclusief alie kosten behoudens de in het voorgaande lid en de in art. VI vermelde kosten. Verrekening van gemaakte kosten wegens onwerkbaar weer zal in overleg met de opdrachtgever geschieden.
8 Indien de opdrachtnemer, zonder de montage in opdracht te hebben, wel bij de montage hulp en bijStand — van welke aard ook — verleent, geschiedt zulks voor rekening van de opdracht gever.

Art. V Tekeningen, berekeningen, beschrijvingen, modeller!, ge- reedschappen e.d. "
1 In catalogussen, afbeeldingen, tekeningen, maat- en gewichts- opgaven e.d. vermelde gegevens zijn niet bindend, behalve voor zover deze uitdrukkelijk zijn opgenomen in een door partijen ondertekend contract of een door de opdrachtnemer onderte- kende opdrachtbevestiging. ... j
2 De door de opdrachtnemer uitgebrachte aanbieding alsmede de door hem vervaardigde of verstrekte tekeningen, bereke ningen, beschrijvingen, modellen, gereedschappen e.d. blijven zijn eigendom, ook al zijn daarvoor kosten in rekening gebracht. De opdrachtgever staat er voor in, dat geen gegevens betref- fende de door de opdrachtnemer gebezigde fabricage- en/of constructiemethoden dan met diens uitdrukkelijke toesiemming worden gekopieerd, aan derden getoond, bekend gemaakt of gebruikt.

van de opdrachtgever niet wordt gestoord, tenzij zulks voor de uitvoering der door de opdrachtnemer nodig geoordeelde werkzaam'neden noodzakelijk mocht zijn. De overname-beproeving zal binnen de kortst mogelijke tijd na het beeindigen der voorproeven worden gehouden.
5 De opdrachtgever stelt -alle voor de overname-beproeving en voor de eventuele voorproeven nodige en gebruikelijke hulp werklieden, hulpwerktuigen, hulp- en bedrijfsmaterialen (brand stoffen, olien en vetten, poets- en ander klein materiaal, gas, water, electriciteit, stoom, perslucht, verwarming, veriichting enz. daaronder begrepen) tijdig en kosteloos op de juiste piaats ter beschikking van de opdrachtnemer.
6 Kosten, die ontstaan, doordat aan de in dit artikel gestelde voorwaarden niet of niet tijdig is voldaan, zijn voor rekening van de opdrachtgever.



Art. VI Montage
1 Alle inrichtingen en/of voorzieningen, die noodzakelijk zijn voor de opstelling van de te monteren goederen en/of de juiste werking van de goederen in gemonteerde staat, zijn voor reke ning en risico van de opdrachtgever en vallen buiten de verant- woordelijkheid van de opdrachtnemer, behoudens indien de uit- voering van bedoeide inrichtingen en/of voorzieningen door of vanwege de opdrachtnemer wordt verricht volgens door of van- wege laatstgenoemde verstrekte gegevens en/of vervaardigde tekeningen. Afgezien van deze laatstvermelde uitzondering is de opdrachtgever tegenover de opdrachtnemer volledig verant- woordeiijk voor de juiste en tijdige uitvcering van vcienge- noemde inrichtingen en/of voorzieningen.
2 De opdrachtgever zorgt voor eigen rekening en risico, dat: a het personeel van de opdrachtnemer, zodra dit op de piaats van opstelling is aangekomen, zijn werkzaarnheden kan aan- vangefi en voorts te alien tijde in de geiegenheid wore; gesteld zijn werkzaamheden te verrichten gedurende de normale werk- uren en bovendier buiten de normals werkuren, indien de op drachtnemer het •" jodzakelijk acht het tijdstip van het begin en/of het einde der werkzaam'neden buiten de normale vserkuren te stellen en hij zulks tijdig aan de opdrachtgever heeft rnede- gedeeld;
b geschikte behuizing en/of door de Arbeidswet geeisie voorzieningen voor het personeel van de opdrachtnemer aanwezig zijn;
c de toegangswegen tot de piaats van opstelling geschikt zijn voor transport;
d de aangewezen bouwplaats .geschikt is voor opslag en mon-U je;
e de nodige afsluitbare opslagpiaatsen voor materiaal, gereed-schap en ande-e goederen aanwezig zijn;
f de nodige ^n gebruikelijke hulpwerklieden, hulpwerktuigen, hulp- en bedrijfsmaterialen (brandstoffen, olien en vetten, poets-en ander klein rriateriaal, gas, water, electriciteit, stocrn, pers-lucht,. verwarming, verlichting enz. daaronder begrepen) tijdig en kosteloos op de juiste piaats ter beschikking van de opdrachtnemer staan;
g al!e noodzakeiijke veiligheids- en andere voorzorgsrnaatrege-len zijn genomen en worden gehandhaafd;
h bij aanvang van en tijdens de montage de gszonc'en goede-ren op de juiste piaats aanwezig zijn.
3 Bij tijdsveriies, veroorzaakt door vertraging wegens het niet voldoen aan een of meer der in het 1e en 2e lid van dit artikel gestelde voorwaarden, wordt een zodanige verlenging van de levertijd toegestaan als, alle omstandigheden in aanmerking ge nomen, redeiijk is.
4 Indien een overname-beproeving wordt gehouden, zal de opdrachtgever na de bedrijfsvaardige opstelling ter plaatse de opdrachtnemer in de geiegenheid stellen die voorproeven te nemen alsmede die verbeteringen en veranderingen aan te brengen, die deze nodig acht, onder voorbehoud, dat het bedrijf

Art. VII Levertijd
1 De levertijd gaat in op het laatste der navolgende tijdstippen: a de dag van totstandkoming van de overeenkomst; ,^~. b de dag van ontvangst door de opdrachtnemer van de vc. de uitvoering van de opdracht noodzakeiijke bescheiden, ge gevens, vergunningen e.d.;
c de dag van de vervulling van de voor het aanvangen der werkzaamheden noodzakeiijke formaliteiten; d de dag van ontvangst door de opdrachtnemer van hetgeen voigens de overeenkomst voor het aanvangen der werkzaamheden bij vooruitbetaling dient te worden.voldaan.
2 De ievertijd is gebaseerd op de ten tijde van het siuiten der overeenkomst geldende werkomstandigheden en op tijdige leve ring van de voor de uitvoering van het werk door de opdracht nemer bestelde materialen. Indien vertraging ontstaat tengevoige van wijziging van bedoeide werkomstandigheden of doordat voor de uitvoering van het werk tijdig bestelde materialen niet tijdig worden geleverd, wordt de levertijd zodanig verlengd als, alle omstandigheden in aanmerking genomen, redeiijk is.
3 De goederen geiden ten aanzien van de ievertijd als ge leverd, wanneer deze of de beiangrijkste onderdelen daarvan

— een en ander in redelijkheid ter beoordeling door de opdracht nemer - ter beproeving in de fabriek van de opdrachtnemer ge- reed zijn of, zo zij niet in diens fabriek worden beproefd, wanneer zij ter keuring resp. ter verzending gereed zijn, een an and nadat de opdrachtgever daarvan schriftelijk in kennis ;s geET6u Indien de opcrachtnemer heeft aangenomen de goederer. te monieren, geiden de goederen ten aanzien van de levertijd .Is geleverd, wanneer deze of de beiangrijkste onderdelen daarvan
— een en ander in redelijkheid te zijner beoordeiing — bedrjfs- vaardig ter plaatse zijn opgesteld.

4 Overschrijding van de levertijd — door welki oorzaak ook — geeft de opdrachtgever geen recht op niet nakoming van enige jegens de opdrachtnemer aangegane verplichting noch op het al dan niet met rechterlijke machtiging verrichten of doen ver richten van werkzaamheden ter uitvoering van de overeenkomst.
5 Een op ever&chrijding van de levertijd gestelde contractueie boete is r :-t verschuldigd, indien de overschrijning van de levertijd -'.et gevolg is van overmacht.
Art. VIII Risico- en eigendomsovergang
1 Dadelijk nadat de goederen of de beiangrijkste onderdelen daarvan als geleverd geiden in de zin van art. VII. 3e lid, draagt de opdrachtgever het risico voor alle directe en indirecte scha- den, die aan of door deze goederen of onderdelen mochten ontstaan.
2 Onverminderd het in het vorige lid en het in art. VII, 3e lid gestelde, gaat de eigendom van de goederen eerst op de opdrachtgever over, wanneer al het aan de opdrachtnemer ter-

zake van de levering — al dan niet met montage — van deze goederen verschuldigde met inbegrip van rente en kosten is voldaan. _
3 Onverminderd de overige hem to .omende rechten, wordt de opdrachtnemer onherroepelijk doer de opdrachtgever ge-machtigd om, indien deze zijn jegens de opdrachtnemer aan-gegane betalingsverplichtmgen niet of niet tijdig nakomt, zonder enige ingebrekestelling of rechterlijke tussenkornst de door hem geieverde en aan roerend of onroerend goed bevestigde goederen op eerste vordering te demonteren en tot zich te nemen.
Art. IX Betaling
1 Indien niet anders is overeengekomen, zal de betaling van de overeengekomen prijs geschieden in 3 termijnen:
1/3 (een derde) bij opdracht;
1/3 (een derde) bij het ter beproeving. ter keuring resp. ter
verzending gereed zijn van de goederen of van de beiangrijkste
onderdelen daarvan aan de fabriek van de opdrachtnemer, een
en ander in redelijkheid te zijner beoordeling;
'/3 (een derde) binnen een maand na de tweede termijn.
2 Op de belaiing van de in art. IV, 2e lid bedoelde prijsver- hogmcen zijn de in het voorgaande lid genoemde termijnen zoveei mogeiijk van overeenkomstige toepassing.
3 Betaling van meerwerk geschiedt, zodra dit aan de opdracht gever in rekening is gebracht.
4 Alle betalingen dienen zonder enige aftrek of schuldverge- lijking te geschieden ten kantore van de opdrachtnemer of op een door hem aan te wijzen rekening.
5 Indien de opdrachtgever niet binnen de overeengekomen ter mijnen betaalt. wordt hij geacht van rechtswege in verz'jim te zijn en heeft de opdrachtnemer zonder enige ingebrekesteliing het recht hem •-anaf de vervaldag rente in rekening te brengen naar een percentage van 4 punten boven het wisseldisccnto van de Nederiandsche Bank en tevens alle op de inning van zijn vorde ring vallende gerechrelijke en buitengerechtelijke kosten.
Art. /. Garantie en reclamering
Met inachtneming van de hierna gestelde beperkingen staat .. -ie opdrachtnemer in zowel voor de deugdelijkheid van de door hem geleverde goederen a!s voor de kwaliteit van het daarvoor gebruikte en/of geleverde materiaai, een en ander in dier voege, dat alle gebreken aan de geieverde goederen, waarvan de opdrachtgever bewijst, dat zij binnen 6 maanden na de levering in de zin van art. VII, 3e lid zijn ontstaan uitsluitend of over-wegend a!s direct gevolg van een onjuistheid in de door de opdrac: .merrier or.tworpen constructie dan wel tengevolge van gebrei-. ;ge sfwerking of gebruik van slecht materiaai, kosteloos door ce opdrachlnemer zullen worden hersteld. De opdrachtgever zal de opdrachtnemer hiertoe zonder berekening van enigerlei kosten in de gelegenheid stellen en verder tijdig en op de juiste plaats alle nodige en gebruikelijke hu'pwerklieden, hulpwerktuigen, hulp- en bedrijfEmaterialen (brandstoffen, olien, vetten, poets- en ander kiein materiaai, gas, water, electriciteit, stoom. perslucht, verwarming, verlichting enz. daaronder be-grepen) eveneens zonder kostenberekening ter beschikking van de opdrachtnemer stelien; kosten, die ontstaan, doordat hieraan niet of niet tijdig is voldaan. zijn voor rekening van de opdracht-
2 Terzake van de door de opdrachtnemer uitgevoerde. repa- ratie- of revisiewerkiaarnheden wordt, tenzij uitdrukkelijk anders is overeengekomen, alleen oarantie gegeven op de deugdelijk heid van de uitvoenng der opgedraaen bewerkingen.
3 Ten aanzien van cebreken, die geheel of ten dele het gevolg zijn vai enig ovetheidsvoorschrift inzake de aard of de kwaiiteit der toccepaste rr.atenalen, wordt geen garantie gegeven.

4 Bij levering van gebruikt materiaai of gebruikte goederen in overleg met de opdrachtgever wordt geen garantie gegeven, tenzij uitdrukkelijk anders is overeengekomen.
5 In geval de opdrachtgever aan de opdrachtnemer grondstof- fen of goederen ter bewerking verstrekt, wordt alleen garantie gegeven op de deugdelijkheid van de uitvoering der opgedragen bewerkingen. y.v-::- ••".--•
6 Op van derden betrokken onderdelen wordt door de op drachtnemer niet meer garantie gegeven dan aan hem door zijn leverancier wordt gegeven.
7 Indien de opdrachtnemer ter voldoening aan zijn garantie- verplichtingen onderdelen vervangt, worden de vervangen onder delen eigendom van de opdrachtnemer. •.....•
8 Reciamering ter zake .van uitwendig waarneembare gebreken dient te geschieden uiterlijk bij de beproeving resp. de keuring in de fabriek van de opdrachtnemer dan wel - indien geen be proeving of keuring in de fabriek van de opdrachtnemer plaats vindt - binnen 14 dagen na pntvangst van de goederen door de opdrachtgever, bij overschrijding van welke termijn elke aan- spraak tegen de opdrachtnemer terzake van die gebreken ver- valt. -'•'••
9 Het beweerdelijk niet nakomen door de opdrachtnemer van zijn garantieverplichtingen ontslaat de opdrachtgever niet van de verplichtingen, die voor hem voortvloeien uit enige met de op drachtnemer gesioten overeenkomst.

10 Indien de opdrachtgever niet, niet behoorlijk of niet tijdig voidoet aan enige verplichting, die voor hem uit de met de opdrachtnemer gesioten overeenkomst of uit een daarmee sa- menhangende overeenkomst voortvloeit, is de opdrachtnemer met betrekking tot geen dezer overeenkomsten tot enige garan tie - hoe ook genaamd - gehouden.
11 Tenzij uitdrukkeiijk anders is overeengekomen is de op drachtnemer alleen gehouden tot nakoming binnen Nederland van de in dit artikel omschreven garantie-verplichtingen.
12 Reclamering ter zake van niet uitwendig waarneembare gebreken dient zo spoedig mogeiijk doch uiterlijk 14 dagen na het verstrijken van de garantie-termijn te geschieden, bij over schrijding van welke termijn elke aanspraak tegen de opdracht nemer terzake van die gebreken vervalt.
Art. XI Aansprakelijkheid
1 Met inachtneming van de regels van openbare orde en de goede trouw geldt ten aanzien van de aansprakelijkheid van de opdrachtnemer het volgende:
a De aansprakelijkheid van de opdrachtnemer uit hoofa'e van de overeenkomst is, behoudens in het hieronder sub f bedoeide geval, uitdrukkelijk beperkt tot de nakoming van de in artikel X van deze voorwaarden omschreven garantie-verplichtingen; elke vordering tot schadevergoeding, behoudens die ter zake van het niet nakomen der garantie-verplichtingen. is uitgesloten. b Elke vordering ter zake van bedrijfsschade of andere indi-recte schade is uitgesloten.
c De opdrachtnemer is niet aansprakelijk voor kosten, schaden en inieressen, die mochten ontstaan als direct of indirect gevoig van:
— schending van octrooien, licenties of andere rechten van derden ais gevoig van gebruik van door of vanwege de op drachtgever verstrekte gegevens;
— daden of nalatigheden van de opdrachtnemer, diens onder- geschikten dan wel andere personen, die door of vanwege hem te werk zijn gesteid;
— overschrijding van de levertijd.
d Indien de opdrachtnemer, zonder de montage in opdracht te hebben, wel bij de montage hulp en bijstand — van welke aard ook — verleent, geschiedt zulks voor risico van o'e opdrachtgever.

e De in- en uitlading en het vervoer van de in de overeenkomst begrepen goederen en van door de opdrachtgever ter beschik-king gestelde modellen en gereedschappen geschieden voor risico van de opdrachtgever, zelfs dan, wanneer de vervoerder voor van de opdrachtnemer uitgaande zendingen de verklaring op de vrachtbrieven vordert, dat alle schaden gedurende het vervoer voor risico van de afzender zijn.
f Voor beschadiging of verlies van door de opdrachtgever ter beschikking gesteide modellen en gereedschappen, met uitzon-dering van meetgereedschappen, is elke aansprakeiijkheid van de opdrachtnemer uitgesloten.
2 De opdrachtgever is gehouden tot schadeloosstelling van de opdrachtnemer voor alle kosten, schaden en interessen, die voor deze mochten ontstaan als direct of indirect gevolg van rechtsvorderingen, welke door derden ter zake van de uitvoering van de overeenkomst tegen hem worden ingesteld; de opdracht gever is uit hoofde van de overeenkomst gehouden gevolg te geven aan een oproep in vrijwaring door de opdrachtnemer.
3 Dit artikel is ten aanzien van meerwerk - als bedoeld in arti- kel 111 — van overeenkomstige toepassing. .
Art. XII Overmacht
Onder overmacht wordt in deze Algemene Leveringsvoorwaar-den verstaan elke van de wil van de opdrachtnemer onafhanke-lijke omstandigheid - ook al was deze ten tijde van net tot stand kornen van de overeenkomst reeds te voorzien -, die nakoming van de overeenkomst blijvend of tijdelijk verhindert, alsmede, voor zover daaronder niet reeds begrepen, oorlog, oorlogs-gevaar, burgeroorlog, oproer, werkstaking, werkliedenuitsluiting. transportmoeilijkheden, brand en andere ernstige storingen in het bedrijf van de opdrachtnemer of van diens leveranciers.
Art. XIII Opschorting en ontbinding
1 In geval van verhindering tot uitvoering van de overeenkomst ten gevoige van overmacht is de opdrachtnemer gerechtigd om zonder rechterlyk"e tussenkomst hetzij de uitvoering van de overeenkomst voor ten hoogste 6 maanden op te schorten hetzij de ovt-'eenkomst geheel of ten dele te ontbinden, zonder dat hij tot : nige schadevergoeding gehouden zal zijn. Gedurende de opschorting is de opdrachtnemer bevoegd en aan het einde daarvan is hij verplicht te kiezen voor uitvoering dan wel voor gehele of gedeelteiijke ontbinding van de over eenkomst.
2 Zowei in geval van opschorting als in dat van ontbinding krachtens het 1e lid is de opdrachtnemer gerechtigd terstond betaling te verlangen van de ter uitvoering van de overeenkomst door hem gcreserveerde, in bewerking genomen en gefabriceer- de grondstoffen, materialen, onderdelen en goederen, zulks voor de vvaarde die daaraan in redelijkheid moet worden toegekend. In geval van ontbinding krachtens het 1e lid is de opdracht gever gehouden om na betaling van het krachtens de vorige alinea verschuldigde bedrag de daarin begrepen zaken tot zich te nemen, bij g&breke waarvan de opdrachtnemer bevoegd is deze zaker; voor rekening en risico van de opdrachtgever te doen opslaan dan wel voor diens rekening te verkopen.
3 Indian a'e opdrachtgever niet, niet behoorl'Jk of niet tijdig voldoet aan enige verplichting, die voor hem uit de met de

opdrachtnemer gesloten overeenkomst of uit een daarmee sa-menhangende overeenkomst voortvloeit, dan wel indien het aan ernstige twijfel onderhevig is of de opdrachtgever in staat is aan zijn contractuele verplichtingen jegens de opdrachtnemer te voldoen, alsmede in geval van faillissement, surseance van betaling, stillegging, liquidatie of gehele of gedeelteiijke over-dracht - al dan niet tot zekerheid - van het bedrijf van de opdrachtgever, waaronder begrepen de overdracht van een belang-rijk deel van zijn vorderingen, is de opdrachtnemer gerechtigd om zonder ingebrekestelling en zonder rechteriijke tussenkomst hetzij de uitvoering van elk dezer overeenkomsten voor ten hoogste 6 maanden op te schorten hetzij deze geheel of ten dele te ontbinden, zulks zonder dat hij tot enige schadevergoeding of garantie gehouden zal zijn en onverminderd de hem verder toekomende rechten.
Gedurende de opschorting is de opdrachtnemer bevoegd en aan het einde daarvan is hij verplicht te kiezen voor uitvoering dan wel voor gehele of gedeelteiijke ontbinding van de opge-schorte overeenkomst(en).
4 In geva! van opschorting krachtens het 3e lid wordt de over- eengekomen prijs onmiddellyk opeisbaar, onder aftrek van de reeds voldane termijnen en van "de tengevolge van de opschor>" ting door de opdrachtnemer bespaarde kosten, en is de op drachtnemer bevoegd om de ter uitvoering van de overeen komst door hem gereserveerde, in' bewerking genomen en ge- fabriceerde grondstoffen, materialen, onderdelen en goederen voor rekening en risico van de opdrachtgever te doen opslaan. In geval van ontbinding krachtens het 3e lid wordt de overeen- gekomen prijs - zo geen voorafgaande opschorting heeft plaats- gevonden - onmiddellijk opeisbaar, onder aftrek van de reeds voldane termijnen en van de tengevolge van de ontbinding door de opdrachtnemer bespaarde kosten, en is de opdrachtgever gehouden om het vorenomschreven bedrag te betalen en de daarin begrepen zaken tot zich te nemen, bij gebreke waarvan de opdrachtnemer bevoegd is deze zaken voor rekening en risico van de opdrachtgever te doen opslaan dan wel voor diens rekening te verkopen.
5 De opdrachtgever is niet gerechtigd om met terugwerkende kracht ontbinding van de overeenkomst te vorderen.
Art. XIV Geschillen
Alle geschiilen, die mochten ontstaan naar aanleiding van een overeenkomst, waarop de onderhavige leveringsvoorwaarden g€ heel of ten dele van toepassing zijn, of naar aanleiding van nadere overeenkomsten, welke een uitvloeisel zijn van zodanige overeenkomst, zullen met uitsluiting van de gewone rechter worden besiecht door een scheidsgerecht. Dit scheidsgerecht wordt benoemd overeenkomstig de statuten van de Stichting Raad van Arbitrage voor Metaalnijverheid en -Handel, gevestigd te 's-Gravenhage, en doet uiispraak met inachtneming van de statuten van die Raad.
Art. XV Toepasselijk recht
Op alle overeenkomsten, waarop deze voorwaarden geheel of ten dele van toepassing zijn, is toepasselijk het Nederlands recht, geldend voor het Koninkrijk in Europa. Partijen worden geacht domicilie te hebben gekozen ter woonplsats of ter plaats van vestiging van de opdrachtnemer.